Wedstrijden zijn win-winsituaties. Iedereen krijgt graag gratis spullen, dus je klanten zijn in hun nopjes en jij lokt mensen naar je winkel of vergroot je bereik op sociale media. Win-win dus. Maar een wedstrijd kan ook heel anders uitdraaien als je aanpak verkeerd is. Hoe vermijd je dat jouw wedstrijd een lose-losesituatie wordt?
Eerste gebod: Gij zult een wedstrijdreglement opstellen
Geen reglement, geen wedstrijd. Dat zou iedereen ter harte moeten nemen. Niet alleen omdat deelnemers goed moeten weten waar ze aan beginnen, maar ook om jezelf in te dekken. Communiceer duidelijk wat de voorwaarden zijn om deel te nemen, hoe je de winnaars kiest en wat er precies te winnen valt. Voor de goede orde zet je er ook in wie de wedstrijd organiseert, en wie dus aansprakelijk is.
Vraag lezers om te verklaren dat ze het reglement gelezen en goedgekeurd hebben (met een checkbox bijvoorbeeld), zo is er achteraf geen discussie mogelijk. Als je zonder inzendingsformulier werkt, link dan naar je reglement in elke communicatie die je over de wedstrijd doet. Facebook, mail, website … Voorkomen is beter dan genezen.
Absolute aanrader: laat een juridisch expert je reglement nakijken. Heb je niemand in je organisatie die geregeld met zijn neus in de wetboeken zit, dan is het een goed idee om extern advies in te winnen.
Het wettelijk kluwen
Wedstrijden zijn strikt gereguleerd, en maar goed ook, je kan ze makkelijk misbruiken. Natuurlijk maakt dat jouw taak extra moeilijk: je moet navigeren door een kluwen van wetten, richtlijnen, reguleringen … Zonder juridische achtergrond is dat tasten in het duister. Dit zijn de belangrijkste zaken om rekening mee te houden:
De Belgische wetgeving
In België zijn kansspelen, loterijen en tombola strikt gereguleerd. Je mag ze dus niet zomaar voor commerciële doeleinden organiseren. Concreet betekent dit twee dingen.
Eerst en vooral mag je geen financiële inzet vragen van je deelnemers. Behalve als je een casino of de Nationale Loterij bent natuurlijk, maar voor ons gewone stervelingen is het dus absoluut not done.
Ten tweede moet je altijd een soort proef of test gebruiken om toeval uit te sluiten. Bijvoorbeeld een eenvoudige meerkeuzevraag waarvan het antwoord makkelijk te vinden is op je website of facebookpagina. Met een schiftingsvraag (‘hoeveel mensen zullen aan het einde van de wedstrijd deelgenomen hebben?’) selecteer je de winnaar tussen alle deelnemers die juist geantwoord hebben. Om het gokgehalte van de schiftingsvraag te beperken, voeg je best een referentietip toe (‘vorige keer waren er 666 deelnemers’).
GDPR
Absoluut noodzakelijk om te onthouden: als je de data van je deelnemers wilt gebruiken voor commerciële doeleinden (mailinglijsten, bijvoorbeeld) moet je daar expliciete toestemming voor krijgen.
Contactgegevens verzamelen via een wedstrijdformulier? Geen probleem! Hoe ga je anders de winnaar contacteren? Maar kom niet af met een nieuwsbrief ofzo. Je klanten gaan ervan met hun ogen draaien en het is ook gewoon onwettelijk.
Sociale media
Het is makkelijk (en verleidelijk) om een wedstrijd op sociale media te smijten en je engagement de hoogte in te zien schieten. Maar pas op: de meeste platformen hebben hun eigen regels voor wedstrijden. Voor de Heilige Drievuldigheid van sociale media zien die er zo uit.
Wat mag niet? Verwachten dat je deelnemers iets op hun persoonlijke tijdlijn zetten. Je mag ze gerust aansporen om je bericht of pagina te delen of te liken – vragen staat vrij – maar het mag geen vereiste zijn voor deelname. Vermeld dan wel duidelijk dat het niet verplicht is.
Wat mag wel?
Een link naar een landingspagina of wedstrijdformulier in je bericht zetten.
Vragen om iets te posten op jouw pagina of om een reactie te plaatsen op je post. Bijvoorbeeld: ‘beschrijf deze foto in 3 woorden, de grappigste inzending wint’.
Wat moet? Duidelijk vermelden dat Facebook niets te maken heeft met je wedstrijd en dus ook niet aansprakelijk gesteld kan worden. Elke deelnemer moet Facebook ook ontheffen van aansprakelijkheid. Klinkt lastig, maar eigenlijk is dit vrij eenvoudig op te lossen met een clausule in je wedstrijdreglement. ‘Door deel te nemen aan de wedstrijd ontheft de deelnemer Facebook van alle aansprakelijkheid’.
Een voorbeeld ter verduidelijking: je geeft een workshop ‘patisserie voor beginners’ weg op Facebook. Je mag je deelnemers niet vragen om je bericht te delen op hun tijdlijn. Een ludieke foto op hun persoonlijke pagina mag ook niet. Je kan wel vragen om diezelfde foto op jouw pagina te posten of om ze in te zenden via mail. Vermeld in je post of op je landingspagina dat Facebook niets te maken heeft met je wedstrijd.
Je vindt hier een overzicht van de regels van Facebook.
Een slecht bewaard geheim van de techwereld is dat Instagram eigendom is van Facebook. Dat betekent natuurlijk dat de regels voor Facebookwedstrijden ook van kracht zijn op Instagram. Makkelijk! Misschien wel een goede praktijk: gebruik hashtags om duidelijk te maken dat het over een wedstrijd gaat (‘#wedstrijd’ of ‘#contest’). Als je wedstrijd gesponsord is, voeg dan ‘#sponsored’ toe. Er is niets mis met wat transparantie.
Twitter is minder streng dan Facebook. Ook hier kan je niet eender welke wedstrijd op het platform smijten. Uiteraard moet je rekening houden met de nationale wetgeving, maar daarnaast is het vooral belangrijk dat je gebruikers ontmoedigt om Twitter ‘fout’ te gebruiken. Het is bijvoorbeeld niet de bedoeling dat gebruikers dezelfde post meerdere keren retweeten of meerdere accounts aanmaken. Twitter heeft zelf een goed overzicht van zijn richtlijnen. Je kan ze hier bekijken.
Ja, dit is echt wel droge kost ... Zoek je iemand om die saaie details voor je in het oog te houden? Contacteer ons! Wij begeleiden je maar al te graag bij de uitwerking van je wedstrijd.